Монгол Улсын шинэ үндсэн хуулийн дагуу 1992 оноос үүсгэн байгуулагдаж,
нутгийн өөрөө удирдах ёсыг орон нутагт хэрэгжүүлэн ажилллаж ирлээ.
Тус сумын ИТХ нь төлөөллийн зарчмыг хангасан тухайн нутгийн
иргэдийн өөрсдөө сонгож байгуулдаг Үндсэн хуулийн статустай Нутгийн
Өөрөө Удирдах байг ууллага юм.
Сумын ИТХ-ын удирдлагын талаарх мэдээлэл: Нутгийн өөрөө удирдах
ёсны байгууллага үүсгэн байгуулагдсанаас хойш ИТХ-ын даргаар 1992-
1996 онд Д.Ренчинбямбаа, 1996-1998 онд С.Ванчиндорж, 1998-2004 онд
Д.Шагдар, 2004-2005 онд Я.Эрхэмбаяр, 2005-2008 онд Д.Батхүрэл, 2008-
ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН ЭРДЭНЭБУЛГАН СУМ
26
2009 онд Х.Очирпүрэв, 2009-2012 онд Н.Энхбаяр, 2012 оноос П.Ариунсан
сонгогдон ажиллаж байна. ИТХ-ын орон тооны нарийн бичгийн даргаар
2004-2006 онд М.Батхорол, 2006-2008 онд Ц.Сосорбурмаа, 2008-2011онд
У.Гансүх, 2011 оноос Б.Эрдэнэ-Оюун нар ажиллаж байна
Тус сумын ИТХ нь 4-н байнгын хороо 7 Тэргүүлэгчтэй.
Хурлын Төлөөлөгчдийн талаарх мэдээлэл: 2012 оны аймаг, сум дүүргийн
иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын 6 дахь удаагийн сонгуулийн бүрэн эрхийн
хугацаанд 21 төлөөлөгч сонгогдож, үүнээс АН-аас 18 төлөөлөгч, МАН-аас 3
төлөөлөгч сонгогдсон.
• Боловсролын түвшингээр ангилбал: Дээд-10, Тусгай дунд- 2, Бүрэн
дунд-6, бүрэн бус дунд-3,
• Насжилтаар нь ангилбал:20-30 нас -6, 30-40 нас -4, 40-50 нас-7, 50-
60 нас-4, Хүйсээр нь авч үзвэл:эр-18, эм -3
• ИТХ-д сонгогдсон байдлаар нь авч үзвэл: 5 удаа сонгогдсон -1, 3
удаа сонгогдсон -3, 2 удаа сонгогдсон -4,
Тэргүүлэгчдийн талаарх мэдээлэл: Тэргүүлэгчдээр П.Ариунсан,
А.Батболд, Б.Гансүх, Г.Батчулуун, Б.Саруул, Д.Ичинхорлоо, Я.Батганаа
нар сонгогдон ажиллаж байна. Боловсролын түвшингээр нь авч үзвэл дээд
боловсролтой 5, Тусгай дунд боловсролтой 2.
Хороодын талаарх мэдээлэл: ИТХ-ын дэргэд Эрх зүй нутгийн удирдлага
болон өргөдөл гомдлын хороо, Төсөв санхүү эдийн засгийн хороо, ХАА
байгаль орчин экологи, дэд бүтцийн хороо, Нийгмийн бодлогын хороо гэсэн
хороод ажиллаж байна. Хороод эрхлэх асуудлын хүрээнд хяналт шалгалт
хийж заавар зөвлөмж өгч ажилладаг.
Багийн ИНХ-ын талаар: 5 багийн ИНХ-тай бөгөөд МУЗЗНДНТУТХ-д заасан
бүрэн эрхийн хүрээнд үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулж ард иргэдийнхээ
нийтлэг эрх ашгийг хамгаалсан шийдвэр гаргадаг, чадварлаг ИНХ болж үйл
ажиллагаагаа тогтмолжуулахын төлөө ИТХ-ын ажлын албатай нягт уялдаа
холбоотой ажиллаж байна.
.Хурлын хуралдааны талаар:ИТХ-ын үйл ажиллагааны үндсэн хэлбэр
нь хуралдаан юм. Сумын ИТХ нь МУЗЗНДНТУТ хуулинд заасны дагуу
жилд ээлжит хуралдааныг 2-3 удаа хуралдуулж сумын Засаг даргын үйл
ажиллагааны хөтөлбөр, Үндсэн чиглэл, Газар зохион байгуулалт, Төсөв
батлах гэх мэт асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэдэг. Цаг үеийн зайлшгүй
шаардлагатай асуудал гарсан тохиолдолд ээлжит бу